De provincie moet zélf aan de slag met de transitie van het landelijk gebied. De belangrijkste actie is om te gaan werken aan 25% natuurinclusieve landbouw, aldus GroenLinks lijsttrekker in Gelderland, Charlotte de Roo.

Zij was een van de sprekers op de inspiratiesessie naar een groen en eerlijk voedselsysteem van 8 februari 2023. Zo’n 50 mensen namen deel aan de inspiratiesessie. De bijeenkomst was georganiseerd door de werkgroep Landbouw, Natuur, Dierenwelzijn en Voedsel.

De resultaten van technische maatregelen blijven tegenvallen, en dat is in de ogen van De Roo geen oplossing. Het gaat om de transities van het landelijk gebied, en deze zijn al in gang gezet. Daarmee kun je op lange termijn zekerheid bieden voor een robuuste natuur. Zo kunnen boeren echt omschakelen naar andere gewassen en werken aan de eiwittransitie.

In Gelderland is afgesproken dat elke sector 25% moet inleveren bij stikstof. Ondanks de grote politieke verschillen, zijn alle partijen bij elkaar aan tafel gebleven en hebben deze afspraak gemaakt.

 

De stikstofproblematiek kwam ook aan de orde in de bijdrage van Heemraad Els Otterman van waterschap Stichtse Rijnlanden. Zij zit voor Water Natuurlijk in het dagelijks bestuur. Ook het waterschap is hier druk mee bezig.  Volgens Otterman is het einde van de maakbaarheid van het landelijk gebied in zicht. Water en bodem zullen veel meer sturend worden. Zo zullen we in West-Nederland vaker verzilting moeten accepteren en dat heeft gevolgen voor de bollenteelt en voor de bomenteelt. In veengebieden is een hoger waterpeil van belang om het veen te behouden. 

Goed waterbeheer biedt ook kansen voor natuurontwikkeling, bijvoorbeeld meer natuur ontwikkelen langs alle watergangen in Nederland. Dan krijg je een prachtig groen-blauw net door het hele land.

En voor de zandgronden is het van groot belang om water echt te gaan vasthouden.

Doordat water en bodem meer sturend worden, hebben waterschappen veel invloed op de inrichting van het land. En juist daarom is het belangrijk dat mensen met ‘groene affiniteit’ gaan stemmen op Water Natuurlijk bij de waterschapsverkiezingen.

 

GroenLinks gedeputeerde Hagar Roijackers van Noord-Brabant ging uitgebreid in op het Nationaal programma Landelijk Gebied. De provincies hebben een trekkende rol om gebiedsprogramma’s te maken voor de verandering van het landelijk gebied. In Noord-Brabant zit de provincie in gebieden met zoveel mogelijk maatschappelijke partijen om tafel en samen met hen plannen te maken. In De Peel wordt de “Super Puzzel” gemaakt om landbouw,, natuur, water en ruimtelijke doelen met elkaar te combineren.

Roijackers vraagt aandacht voor de natuurdoelanalyses. Een natuurdoelanalyse beschrijft hoe het gaat met de natuur in een gebied, of en welke problemen er zijn en in welke richting maatregelen nodig zijn om de natuur weer gezond te maken. Provincies gebruiken deze analyses bij de gebiedsgerichte aanpak voor het halen van de doelen op het terrein van natuur, stikstof, klimaat en waterkwaliteit. Natuurdoelanalyses hebben meteen juridische zeggingskracht, aldus Roijackers. Als de situatie van de natuur niet is verbeterd, heeft dit dus meteen gevolgen voor activiteiten in de omgeving.

Ook de nitraatrichtlijn gaat meteen gevolgen hebben voor de melkveehouderij. Melkveehouders zullen zich versneld moeten aanpassen en zorgen voor minder uitstoot rond beken en sloten. Deze ontwikkelingen gaat richting zoneringen tussen natuur en water en intensief gebruikte landbouwgebieden.